મોટાભાગના લોકો રાતે સુતા પહેલા મોબાઇલમાં વેબ સીરિઝ, ઇનસ્ટાગ્રામ રીલ્સ અથવા ઓનલાઈન મૂવીઝ જોતા હોય છે અથવા સોશિયલ મીડિયા પર સ્ક્રોલિંગ કરતા હોય છે. આ દિનચર્યાને લાંબા સમય સુધી અનુસરવાથી પણ શરીર પર અસર થાય છે.
‘જર્નલ ઓફ સ્લીપ રિસર્ચ’માં પ્રકાશિત થયેલા એક સંશોધનમાં સામે આવ્યું છે કે સોશિયલ મીડિયાનો વધુ પડતો ઉપયોગ ઊંઘ પર નકારાત્મક અસર કરે છે. વ્યક્તિ સૂતા પહેલા મૂવી,રીલ્સ, વેબ સીરિઝ, ટેલિવિઝન અને યુટ્યુબમાં શોર્ટ અને વિડીયો જોવું, ઇન્ટરનેટ બ્રાઉઝ કરવું અથવા પથારીમાં સંગીત સાંભળવું એ માનસિક અને શારીરિક સ્વાસ્થ્ય બંને માટે અત્યંત નુકસાનકારક છે.
આ સ્ટડિમાં 58 પુખ્ત વયના લોકોની દિનચર્યા રેકોર્ડ કરવામાં આવી હતી. એક ડાયરીમાં તેણે સૂતા પહેલા સોશિયલ મીડિયા પર વિતાવેલો ટાઈમ, મોબાઈલ-ઈન્ટરનેટનો ક્યાં ઉપયોગ કર્યો છે તેની માહિતી અને મલ્ટીટાસ્કિંગ સંબંધિત માહિતી રેકોર્ડ કરી હતી. આ પછી લોકો પર ઇલેક્ટ્રોએન્સફાલોગ્રાફી ટેસ્ટ કરવામાં આવ્યો.
આની મદદ વડે વ્યક્તિના સૂવાનો સમય, સૂવાનો કુલ ટાઈમ અને ઊંઘની ગુણવત્તા જેવા પરિમાણોના આધારે તથ્યો એકત્રિત કરવામાં આવે છે. આ સંશોધનમાં પથારીમાં મોબાઈલના ઉપયોગને લઈને ગંભીર મુદ્દાઓ સામે આવ્યા.
પથારીમાં મોબાઈલ હાથમાં લઈને સોશિયલ મીડિયા કે ઈન્ટરનેટ પર વિતાવેલો ટાઈમ વહેલા પથારીમાં ઉમેરવામાં આવે છે એટલે કે સૂતા પહેલાનો સમય, જો કોઈ વ્યક્તિ સૂતા પહેલા સોશિયલ મીડિયા કે મોબાઈલનો ઉપયોગ કરે તો તેને મલ્ટીટાસ્કિંગ ગણવામાં આવશે. જ્યારે પથારીમાં મોબાઈલ લેપટોપ પર મૂવી અને વીડિયો જોવામાં જે સમય પસાર થાય છે તે સૂવાનો સમય અને ઊંઘની ગુણવત્તા સાથે જોડાયેલો છે. આના પરથી વ્યક્તિના કુલ ઊંઘના સમય (સ્લીપ સાયકલ)ની ટકાવારીની ગણતરી કરવામાં આવે છે.
શરીર પર થાય છે ગંભીર અસર
સોશિયલ મીડિયાનો લાંબા સમય સુધી ઉપયોગ તમારા ઊંઘના સમય અને ઓછી ઊંઘ સાથે સંબંધિત છે. તમે સૂતા પહેલા જે સોશિયલ મીડિયાનો ઉપયોગ કરો છો તે તમારી ઊંઘની ગુણવત્તાને અસર કરે છે. આ ઉપરાંત, તે શરીર પર ગંભીર અસર પણ કરે છે. આંખોમાં થાક, તણાવ, ચિંતા, બ્રેઈન સ્ટ્રોક, આંખમાં તાણ જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
આખો દિવસ થાક લાગે છે. ઊંઘ ન આવવાને કારણે લોકો બ્લડપ્રેશર, સુગર લેવલ વધવા જેવી બીમારીઓનો શિકાર બને છે. ચહેરા પર તણાવ વધવાથી આંખોની નીચે કરચલીઓ, ડાર્ક સ્પોટ વગેરે દેખાવા લાગે છે.
આવી સ્થિતિમાં લોકોએ ઊંઘતી વખતે મોબાઈલનો ઉપયોગ અને સોશિયલ મીડિયા સ્ક્રોલ કરવા જેવી ખરાબ આદતો છોડી દેવી જોઈએ. સૂતા પહેલા મોબાઈલનો ઉપયોગ ઓછો કરો.